De tandarts ziet de patiënt vaak als eerste. Hij/zij onderzoekt, stelt diagnoses, formuleert behandelplannen en behandelt gebitten. De tandarts zorgt ervoor dat ziekten en afwijkingen aan het gebit zoveel mogelijk worden voorkomen. Daarnaast behandelt de tandarts ziekten en afwijkingen. De patiënt houdt zo een goede mondgezondheid en behoudt de functies in het mond- en kauwstelsel zo lang mogelijk. Ook geeft de tandarts patiënten advies en uitleg over mondverzorging, hoewel hij/zij dit steeds vaker delegeert aan de mondhygiënist of (preventie)assistent.