Oorzaken tanderosie

Tanderosie is slijtage van het tandglazuur en ontstaat door zuren. Hierbij wordt onderscheid gemaakt tussen zuren afkomstig uit het lichaam (intrinsieke zuren) en zuren van buiten het lichaam (extrinsieke zuren).

Intrinsieke zuren spelen een rol als de maaginhoud (maagzuur) terugvloeit naar de mond. Dit komt door bijvoorbeeld oprispingen, maar ook door overgeven. Oprispingen kunnen voorkomen bij mensen met spijsverteringsklachten, brandend maagzuur of pijn in de maagstreek. Mensen die kampen met eetstoornissen die gepaard gaan met frequent overgeven (boulimia) kunnen ook veel last van tanderosie hebben. Ook de gewoonte voedsel te herkauwen, kan een veroorzaker van tanderosie zijn.

Extrinsieke zuren kunnen slijtage veroorzaken door te veel, te vaak en/of te lange inname van zure voeding, zoals frisdrank, citrusvruchten of medicatie (bijvoorbeeld aspirine, vitamine C). Ook kan het gaan om mensen die vanwege hun beroep (bijvoorbeeld metaalbewerking, wijnproeven) zuren in de mond krijgen. Daarnaast hebben mensen met te weinig speeksel meer kans op erosie.

Tanderosie door frisdranken/vruchtensappen

Frisdranken en vruchtensappen spelen een belangrijke rol bij tanderosie. In veel van deze dranken zitten namelijk ‘verborgen’ zuren; de toegevoegde suiker of zoetstof zorgt ervoor dat de hoge zuurdosis niet opvalt. Hoe iets smaakt, zegt weinig over of iets zuur is. Suiker, zoet -en smaakstoffen maskeren zuur namelijk.

Tegenwoordig kun je overal frisdrank en vruchtensappen kopen. De meeste zitten bovendien in een hersluitbare verpakking, zodat je ze niet meer in een keer hoeft op te drinken. Als gevolg hiervan drinken we met zijn allen steeds meer, vaker en over een langere tijd van deze frisdranken en vruchtensappen. Dit is niet goed voor het gebit. Het kan bijdragen aan het oplossen van tanden en kiezen. Het is aan te raden om deze dranken zoveel mogelijk te vervangen door water en melk of gewone thee zonder suiker.

Ook zure voedingsmiddelen zijn veroorzakers van tanderosie. Met name voor zuur fruit (en producten daarvan) dien je op te passen. Daarnaast zijn veel levensmiddelen aangezuurd met bijvoorbeeld azijn- of citroenzuur, ook hier dien je rekening mee te houden.

Dranken die erosie veroorzaken

( ***** = zeer erosief)

Appelsap	****
Chocomel	niet
Cola	**
Cola light	**
Energy dranken	*****
Icetea	*****
Karnemelk	niet
Melk	niet
Mineraalwater	niet
Multivitamine dranken	***
Sinas	**
Sinaasappelsap	****
Sportdranken	**
Thee	niet
7up/Sprite/Spa Citron	****
Vruchtensappen	***
Water	niet
Yoghurtdranken	niet

Kenmerken van tanderosie

In het begin merk je weinig van tanderosie. Pas in een later stadium kan tanderosie gevoeligheid bij eten en drinken veroorzaken. Het glazuur van je tanden en kiezen wordt dunner. Dit veroorzaakt de gevoeligheid. Maar ook het uiterlijk van het gebit verandert. De tanden worden geler, doordat het donkerder gekleurde tandbeen zichtbaar wordt. De tanden en kiezen kunnen ook kleiner worden en dat kan op den duur de beet veranderen.

Behandeling tanderosie

Een behandeling van tanderosie is er nog niet en in een vroeg stadium is dit meestal ook niet nodig. Het voorkomen van (uitbreiding van) tanderosie is echter belangrijk om problemen voor te zijn, volg daarom zoveel mogelijk onderstaande tips op.
Als het glazuur op de kauwvlakken van de tand of kies volledig is opgelost en het tandbeen (dentine) is bereikt, kan dit leiden tot overgevoelige tanden en kiezen en pijn bij kauwen en daarom behandeling nodig maken.
In deze gevallen zal de tandarts proberen om met eenvoudige middelen, bijvoorbeeld met witte vullingen (composiet), het gebit weer zo goed mogelijk te herstellen. Bij ernstig aangetaste tanden en kiezen of bij verandering van het uiterlijk van de tanden en kiezen kan soms behandeling met inlays, kronen of facings nodig zijn.

Tips voor het voorkomen van tanderosie

Of je last krijgt van tanderosie is afhankelijk van hoe vaak je drinkt en de tijd dat de zure vloeistof tegen je tanden en kiezen aankomt. Hoe langer de zure vloeistof in je mond blijft, hoe groter de kans dat het je tandweefsel oplost. Spoelen, slurpen of nippen aan zure dranken vergroot het erosierisico, omdat je mond langer zuur blijft. Je lost dit op door met een rietje te drinken. Plaats deze wat verder in de mond en kauw er niet op. Het is ook beter om geen zure drankjes te drinken als je bijna gaat slapen; de kans is dan namelijk groot dat er gedurende de nacht wat zuur in je mond blijft zitten.

Liever geen light

In light-frisdranken zit net als in de gewone dranken zuur. Light betekent alleen dat er in vergelijking met het ‘gewone’ product minimaal 30% minder energie (kcal) of suikers in zit. De toevoeging ‘light’ zegt niks over de aanwezige hoeveelheid zuur.

Maar wel…

Water, melk en gewone thee kun je zonder probleem drinken, net als koolzuurhoudend bronwater. Yoghurt en karnemelk smaken misschien zuur, maar zijn door het aanwezige calcium ook veilig voor het gebit (mits je er geen suiker in doet).

Zorg voor een optimale mondhygiëne.
Voeg indien mogelijk water toe aan de vruchtensappen om het zuur te verzwakken.
Beperk bij voorkeur het aantal eet- en drinkmomenten tot 7 per dag.
Beperk het gebruik van zure dranken en drink zoveel mogelijk water, gewone thee, koffie of melk.
Slik de drank bij voorkeur zo snel mogelijk door.
Poets je tanden niet direct na het eten of drinken van zure dranken of voedingsmiddelen, maar wacht ongeveer één uur met poetsen. Poets twee maal per dag met een fluoridetandpasta om je tanden sterker te maken. Het is daarbij aan te raden om een zachte tandenborstel en een laagslijtende (weinig abrasieve) tandpasta te gebruiken
Nuttig ’s nachts en voor het naar bed gaan geen zure consumpties.
Stimuleer de aanmaak van speeksel door te kauwen op suikervrije kauwgom; speeksel heeft een neutraliserende werking.

Bron: KNMT, mw Dr. D. Gambon en Dr. G.A. van der Weijden, tandarts parodontoloog/implantoloog

Allesoverhetgebit.nl maakt gebruik van cookies met als doel de gebruiksvriendelijkheid van de website te verbeteren. Wil je meer informatie over de cookies die wij plaatsen? Bekijk dan onze voorwaarden.